باغ ۳ هزارمتری زعفرانیه چگونه در یک جلسه مشکوک غیرباغ شد؟ | پرونده سکوت ۲ هزار میلیارد تومانی اعضای شورای شهر

رویداد۲۴ | به‌تازگی یک باغ حدوداً ۳ هزار متری در منطقه یک تهران، پس از بحث و جدلی عجیب در جلسه شورای شهر، با تنها یک رأی مخالف «غیرباغ» اعلام شد؛ تصمیمی که عملاً مجوز فروش و ساخت‌وساز در این ملک باارزش را در اختیار چهار مالک آن قرار می‌دهد و آنان را به ثروتی در حدود دو همت می‌رساند. ثروتی نجومی که حتی اگر نیمی از آن هم صرف هموار کردن مسیر این تغییر کاربری شده باشد، باز هم سود نهایی آن‌قدر هست که مالکان را به نان و نوایی افسانه‌ای برساند.

جلسه پرتنش شورا بر سر یک باغ ۳ هزار متری در زعفرانیه

ماجرا از جلسه‌ای آغاز شد که برای تعیین تکلیف باغ یا غیرباغ بودن املاک مختلف برگزار شده بود. در این جلسه، اعضای شورای شهر تهران با ۹ رأی موافق [باغ بودن] و تنها یک رأی مخالف [باغ بودن]_احتمالا پرویز سروری_ این ملک را غیرباغ تشخیص دادند. نکته عجیب آن‌که بنابر اعلام عضو هیأت‌رئیسه شورا، ۱۰ نفر از اعضا پس از حدود ۴۰ دقیقه بحث و جدل، اساساً حاضر به شرکت در رأی‌گیری نشدند؛ در حالی که طبیعتاً برای رأی ندادن به این نهاد راه نیافته‌اند. اگر این اعضا به وظیفه خود عمل می‌کردند، بی شک سرنوشت بیش از ۱۱۴ اصله درخت قدیمی این باغ به شکل دیگری رقم می‌خورد.

جلسه با طرح موضوع و تعجب سروری آغاز می‌شود. پرویز سروری در ابتدا از این‌که پرونده زمین ۳ هزار متری زعفرانیه از کمیسیون ماده ۷ خارج شده و در دستور کار صحن شورای شهر قرار گرفته، تعحب می‌کند؛ او می‌گوید رای کمیسیون به غیرباغی بودن زمین بوده و چرا اساسا در صحن مطرح شده؛ اعتراضی که به لحاظ آیین نامه شورای شهر خلاف است و این اکثریت شورا هستند که باید تشخیص نهایی را بدهند نه اعضای یک کمیسیون! از سوی دیگر سند باغ بودن این ملک بر اساس رای کمیسیون ماده ۷ هم به دست رویداد۲۴ رسیده که نشان می‌دهد ادعای سروری کذب است. جالب اینجاست که در طول جلسه رفته رفته تعجب او به عصبانیت بدل می‌شود؛ گویی از اینکه احیاناً اعضای شورای این زمین را باغی تشخیص دهند، احساس نگرانی می‌کرد.

سند مربوط به بازدید سازمان پارک‌ها و فضای شهر شهرداری تهران در سال ۱۳۸۶ و رای کمیسیون ماده ۷به دست رویداد۲۴ رسیده که به وضوح نشان می‌دهد ادعای پرویز سروری غلط است و این ملک سالهاست که باغی شناخته می‌شده. در این سند چندین درخت توت قدیمی، درخت گلابی، درخت سرو، درخت مو و درخت اقاقیا در این باغ شناسایی شده و در نهایت سه نماینده از شورای شهر، شهرداری وقت و مدیرعامل وقت سازمان پارک‌ها و فضای شهر تهران این زمین را باغ تشخیص داده‌اند.

سند کمیسیون ماده 7 مبنی بر باغی اعلام شدن ملک زعفرانیه

سرنوشت رأی حبیب کاشانی نیز قابل تأمل است. او در طول بحث ۴۰ دقیقه‌ای شورا، موضع روشنی نگرفت، اما در دقایق پایانی، به اصرار عجیب و غیرمعمول پرویز سروری برای جلوگیری از رأی‌گیری اعتراض کرد. سروری که به نظر می‌رسید از طرح موضوع در صحن شورا به‌شدت نگران است، با ادبیاتی دور از شأن شورا، سخنان کاشانی را «بی‌جا» خواند؛ توهینی که باعث تنش در صحن شد. با این حال، در زمان رأی‌گیری، به نظر می‌رسد این اختلافات نیز کنار گذاشته شد و کاشانی هم همسو با همان اعضایی که سخنانش را «بی‌جا» می‌خواندند، رای داد یا در رای گیری شرکت نکرد.

رأی ندادن مشکوک اعضا در این پرونده در نهایت به نفع تک رای جلسه تمام شد و این ملک با وجود ۹ رای موافق باغی بودن، غیرباغ اعلام شد؛ سکوتی علیه ۱۱۴ اصله درختی که معلوم نیست هنوز ریشه‌ای در خاک دارند یا نه.

چرا دیوان محاسبات و قوه قضاییه باید به این پرونده ورود کنند؟

فارغ از حاشیه‌های صحن شورا، خود پرونده نیز پر از نکات سؤال‌برانگیز است. این باغ ۲۹۰۰ متری در منطقه یک تهران ( واقع در خیابان مقدس اردبیلی، کوچه ملکی، پلاک ۱۳) در یکی از گران‌ترین نقاط پایتخت قرار دارد و بر اساس جزییات پرونده، دارای ۱۱۴ اصله درخت است که ۷۵ اصله آن داخل ملک واقع شده‌اند. پهنه ثبتی ملک G-۲۱۲ است؛ عبارتی که به لحاظ کارشناسی به معنای «باغ و فضای سبز» است. نکته‌ای که خود مهدی چمران نیز به دفعات بر آن تأکید کرد و یادآور شد هر ملکی با این پهنه، باغ محسوب می‌شود؛ بنابر اذعان رئیس شورای شهر و با استناد به تصاویر متعدد هوایی باغ بودن این ملک به‌روشنی قابل تشخیص بوده است.

علاوه بر این، اسناد ثبتی قدیمی نشان می‌دهد این ملک در دهه‌های گذشته چندین بار بررسی شده و هر بار «باغ» تشخیص داده شده است؛ در سند «شرایط احراز باغ» نیز تصریح شده که مطابق تصاویر هوایی سال‌های ۱۳۷۴ و ۱۳۸۶، بیش از ۵۵ درصد عرصه ملک زیر پوشش تاج درختان بوده و قطع درختان مانع از احراز باغ بودن نمی‌شود.

رای کمیسیون ماده ۷ شورای شهر مبنی بر میزان پوشش درختان باغ

تصاویر ماهواره‌ای این ملک از سال ۵۸ تا ۱۴۰۲ نشان می‌دهد مالکان اگرچه طی این سالها سعی در خشکاندن درختان قدیمی باغ داشته‌اند، اما همچنان بخش اعظم این ملک پوشیده از پوشش گیاهی است.

تصویر هوایی باغ رعفرانیه در سال ۵۸

تصویر هوایی باغ رعفرانیه در سال ۷۴

تصویر هوایی باغ رعفرانیه در سال ۸۱

تصویر هوایی باغ زعفرانیه در سال ۹۳

تصویر هوایی باغ رعفرانیه در سال ۱۴۰۲

با همه این اوصاف، پرسش‌های جدی باقی است که چهره هایی، چون پرویز سروری که از طرح پرونده در صحن نگران بودند باید به آن پاسخ بدهند: چه کسانی از غیرباغ اعلام شدن این باغ ۳ هزار متری در زعفرانیه سود می‌برند؟ چرا برخی اعضای شورا حاضر به رأی دادن نشدند؟ و آیا وقت آن نرسیده که دستگاه قضایی، فرمانداری تهران یا دیوان عدالت اداری برای جلوگیری از یک فساد احتمالی وارد ماجرا شوند؟

رویداد۲۴ به اسناد و اطلاعاتی درباره این پرونده و مالکان آن دسترسی دارد که می‌تواند مسیر ماجرا را تغییر دهد. با این حال، پیش از هر چیز، این خود اعضای شورای شهر هستند که باید مسئولیت تصمیم خود را بپذیرند و از مسیر کجی که در پیش گرفته‌اند، بازگردند.